Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Rosa corymbifera & Gentiana lutea

fotò
fotò
Agufié(-en-pinceloun)

Rosa corymbifera

Rosaceae

Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.

Noms en français : Églantier en corymbe, Rosier en corymbe.

Descripcioun :
Aquest agufié fai parti dóu group Rosa canina, poudèn dire qu'es un agufié pelous. Pèr lou destria fau d'abord vèire que i'ague ges de glando souto li fueio o sus li bord, que li fueio siegon pas verdalo dessubre, que li dardaioun siegon croucu (coume acò coume Rosa canina). Pièi avisas-vous que i'ague bèn de péu sus li fueio, que li dènt di fueio siegon simplo e enfin que li pecou siegon pas glandoulous.

Usanço :
Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.

Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun

Liò : Tepiero seco - Camin - Orle de bos - Colo
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa corymbifera Borkh., 1790

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Rosa corymbifera & Gentiana lutea

R
R
R
CC
CC
R
C
C

Coumpara Agufié(-en-pinceloun) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò